استپر موتور یکی از قطعه‌های الکترونیکی خودرو است که در سیستم گاز خودرو نقش دارد. این قطعه با تنظیم میزان هوای ورودی به موتور، جلوگیری از خاموششدن خودرو در دورهای پایین را بر عهده دارد. استپر موتور با دریافت فرمان از ECU، دریچه‌ای را باز و بسته می‌کند که از طریق آن هوا به موتور منتقل می‌شود.
در این مقاله، قصد داریم به شما آموزش دهیم که استپر موتور چیست و چگونه کار می‌کند. همچنین، به شما نشان خواهیم داد که چگونه میتوانید علائم خرابی استپر موتور را تشخیص داده و در صورت نیاز، اقدام به شستن و تمیرکردن آن کنید. پس با این مقاله از بازار آنلاین لوازم یدکی اتوموبی همراه باشید.
استپر موتور چیست؟
استپر، یک قطعه مهم در موتور خودرو است که روی دریچه گاز نصب می‌شود و درصورتی‌که پدال گاز فشرده نباشد، وظیفه تنظیم میزان هوای ورودی به دریچه گاز و روشن‌نگه‌داشتن ماشین را بر عهده دارد. این قطعه، به همراه سنسور دریچه گاز، با دریافت و ارسال اطلاعات به ECU، از خاموششدن خودرو در دورهای پایین موتور جلوگیری می‌کند.
با اجزای استپر موتور و نحوه عملکرد آن آشنا شوید
این قطعه، مانند دیگر قطعه‌های الکترونیکی، از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هماهنگی تک‌تک این اجزا در کنار هم، باعث عملکرد بی‌نقص این قطعه می‌شود. ازجمله مهم‌ترین اجزای تشکیل دهنده استپر موتور، می‌توان به موتور الکتریکی، فنر نگه‌دارنده، بوش جداکننده، شفت استپر و کلاهک اشاره کرد.
همان‌طور که اشاره شد، این قطعه روی دریچه گاز نصب و توسط کامپیوتر خودرو یا ECU کنترل می‌شود. استپر با حرکت رو به جلو و عقب، مقدار ورودی هوا را کنترل می‌کند و این حرکت، با استفاده از ۴ ترانزیستور، کنترل می‌شود. با دریافت دمای موتور و سایر شرایط خودرو، ECU، فرمان لازم را به ترانزیستورها ارسال کرده و در نتیجه، دریچه استپر باز و بسته می‌شود.
به‌طور دقیق‌تر، با افزایش دمای موتور، دریچه باز می‌شود و پس از کاهش دمای موتور به حد نرمال، مجددا دریچه بسته می‌شود. همچنین، درصورتی‌که پدال گاز فشرده نباشد، به‌علت نیاز موتور به هوا، دریچه باز می‌شود تا هوای موردنیاز موتور تامین شود. شما می توانید استپر موتور انواع خودرو کیا را از نمایندگی لوازم یدکی کیا در بازار آنلاین اتوموبی با بهترین قیمت و جنس اصلی تهیه نمائید.
آشنایی با وظایف استپر موتور
مهم‌ترین وظیفه این قطعه، روشن‌نگه‌داشتن خودرو در دورهای آرام است؛ بااین‌حال، استپر، وظایف دیگری هم بر عهده دارد که در ادامه به آنها پرداخته خواهد شد.
ازجمله وظایف استپر موتور خودرو، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در زمان سردبودن موتور، استپر نقش ساسات را ایفا می‌کند؛ یعنی هنگامی که موتور سرد است، با تنظیم سوزن، خودرو با اولین استارت روشن می‌شود. همچنین، این قطعه، دور موتور را در زمان گرفتن بار اضافی تنظیم می‌کند؛ به‌عنوان مثال، هنگامی که در هوای گرم کولر خودرو را روشن می‌کنید، عملا در حال تحمیل بار اضافی به موتور هستید؛ در این زمان، باید دور موتور افزایش یابد تا پاسخ‌گوی این بار اضافی باشد که این امر، بر عهده استپر است.
علاوه‌بر این، یکی دیگر از وظایف استوپر، تنظیم سوخت و هوا در دور پایین خودرو است. منظور از دورهای پایین در خودرو، معمولا بین ۹۰۰ تا ۱۱۰۰ دور در دقیقه است. در زمانی‌که خودرو در حال پارک است و موتور خودرو به صورت درجا و نرمال کار می‌کند، تنظیم سوخت و هوای ورودی توسط استپر انجام می‌شود. همچنین، در زمان تعویض دنده‌ها، این قطعه سرعت خودرو را تنظیم می‌کند.
وقتی که راننده هنگام تعویض دنده پای خود را از روی پدال گاز برمی‌دارد، استپر با جلوگیری از بسته‌شدن سریع مسیر هوا، سرعت را تنظیم می‌کند. لازم به ذکر است که این موضوع در مواقعی که راننده پای خود را به‌صورت ناگهانی از روی پدال ترمز بردارد، رخ می‌دهد. همچنین شما می توانید استپر موتور انواع خودرو هیوندای را از نمایندگی لوازم یدکی هیوندای در بازار آنلاین اتوموبی با بهترین قیمت و جنس اصلی تهیه نمائید.
علائم خرابی استپر موتور
اگرچه استپر موتور قرار است تا پایان عمر خودرو دوام بیاورد، دلایل مختلفی ممکن است باعث خرابی یا عملکرد ناقص آن شود. رایج‌ترین حالت عیب، گیرکردن جزئی یا کامل پیستون به دلیل کثیفی، گردوغبار یا حتی روغن است که آن را نمی‌توان به آرامی کنترل کرد. در نتیجه، موتور نمی‌تواند دور آرام را حفظ کند و مکررا از کار می‌افتد و خاموش می‌شود.
برای رفع گیرکردن پیستون استپر موتور، می‌توان با تمیزکردن آن، به سادگی عیب را برطرف کرد. بااین‌حال، در صورتی که استپر به دلیل نقص در سروو موتور خود کار نمی‌کند، نیاز به تعویض دارد. همچنین، نشت هوا در محفظه‌ی استپر یا لوله‌ها هم می‌تواند باعث افزایش دور موتور در دور آرام شود.
برای تشخیص علائم خرابی استپر موتور، ابتدا باید به وظایف آن نگاهی بیندازیم. مهم‌ترین وظیفه‌ی استپر، جلوگیری از خاموششدن خودرو در دورهای پایین است. به‌عبارت دیگر، سرعت موتور در دورهای پایین توسط این قطعه تنظیم می‌شود و در نتیجه، خرابی آن در دورهای پایین، قابل تشخیص است. هنگام درجا کارکردن موتور، دور موتور پایدار نیست و مدام تغییر می‌کند. تشخیص خرابی استپر موتور با علائم دیگری نیز همراه است که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
- افزایش دور موتور بلافاصله پس از روشن‌‌کردن خودرو
- خاموششدن خودرو با رهاکردن پدال گاز
- کاهش دور موتور در بارهای اضافی نظیر روشن‌بودن کولر
- عدم پایداری دور موتور هنگام درجا کارکردن
- گاز خوردن بی‌دلیل خودرو پس از روشن‌‌شدن خودرو
- افزایش دور موتور با افزایش دمای موتور
تمامی نشانه‌های خرابی استپر موتور، مرتبط با نحوه‌ی عملکرد خود استپر هستند؛ زیرا دریچه‌ی آن به‌‌درستی باز و بسته نمی‌شود و در نتیجه، میزان هوای ورودی به موتور مختل شده و علائم فوق ظاهر خواهند شد.
چگونه استپر موتور را بشوریم؟
بعضی از علائمی که در بالا اشاره شد، به دلیل کثیفی قطعه استپر رخ می‌دهد که میتوانید بدون مراجعه به مکانیکی، آن را تمیز کنید. در ادامه، نحوه شستن استپر موتور را بیان خواهیم کرد. بهترین روش برای شستن استپر، استفاده از یک ماده شوینده با pH خنثی و یک برس نرم است. قبل از هر کاری، مطمئن شوید که موتور خاموش و سرد است. سپس استپر را با یک پارچه خشک پاک کرده و سپس دوباره با یک پارچه خشک تمیز کنید. توجه داشته باشید که از آب برای شستن استپر استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث خرابی موتور شود.
برای شروع شستن، خودرو را خاموش کرده و به مدت کافی صبر کنید تا موتور خنک شود. سپس، محل استپر را با توجه به راهنمای خودرو شناسایی کنید.
پیچ‌های مربوطه را با دقت باز کرده و سیم‌ها و دیگر اتصالات را از موتور جدا کنید.
سپس، قطعه استپر را با دقت شستشو داده و میتوانید از گازوئیل یا اسپری انژکتور استفاده کنید.
پس از شستشو، آن را با استفاده از هوای فشرده خشک کنید. برای اطمینان از باز و بسته‌شدن دریچه استپر، آن را چک کنید. در نهایت، آن را به محل خود بازگردانید، اتصالات سیم‌ها را برقرار کنید و پیچ‌های مربوطه را ببندید.
پس از شستشو و نصب مجدد استپر، پیشنهاد می‌شود چند روزی با خودرو رانندگی کنید تا درصورتی‌که علائم خرابی این قطعه، در این مقاله با آنها آشنا شدید، را مشاهده نکردید، این نشان می‌دهد که مشکل از کثیفی استپر بوده است. درصورتی‌که پس از این مدت دوباره با علائم خرابی مواجه شدید، این نشان می‌دهد که مشکل از جای دیگری است و برای یافتن ریشه مشکل و تعمیر آن، بهتر است به یک مکانیک ماهر مراجعه کنید.
کلام آخر
استپر موتور یک قطعه الکترونیکی است که در سیستم گاز خودرو نقش دارد و با تنظیم میزان هوای ورودی به موتور، جلوگیری از خاموششدن خودرو در دورهای پایین را بر عهده دارد. در این مقاله، با تعریف، کارکرد، علائم خرابی استپر موتور آشنا شدید. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید و کاربردی بوده باشد. اگر سوال یا نظری درباره استپر موتور دارید، میتوانید آن را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید. با تشکر از همراهی شما.
