گیاه بیدمشک با نام علمی سالیکس کاپری، بومی آسیا و اروپای شرقی است. این گیاه به عنوان یک افزودنی معطر برای تهیه انواع آبنبات کاربرد دارد. علاوه بر این، از خواص بیدمشک هم در طب سنتی و هم در طب مدرن برای درمان بسیاری از بیماری‌ها یا ساخت بعضی از داروها استفاده می‌شود. با ما تا انتهای این مقاله از مجله دانشگاه مجازی همراه باشید تا درباره فواید و مضرات عرق بیدمشک اطلاعات بیشتری کسب کنید.
ارزش غذایی بیدمشک
گیاه بیدمشک حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی زیادی است که همگی برای سلامتی ضروری هستند. از این مواد مغذی می‌توان به فولات (ویتامین B9)، آهن، کلسیم، روی، مس، منیزیم، سلنیوم و پتاسیم اشاره کرد. همچنین آنتی‌اکسیدان‌های زیادی در این گیاه وجود دارد که با از بین بردن رادیکال‌های آزاد از تخریب سلول‌ها جلوگیری می‌کنند و احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهند.
از سایر ترکیبات مفید بیدمشک می‌توان به اسید استیک، تانن و ژرانیون سالیزین اشاره کرد که اثرات آرامش‌بخش و ضد درد دارند و می‌توانند با افزایش سطح انرژی بدن به رفع خستگی کمک کنند.
بیشتر بخوانید: خواص رزماری؛ مهم‌ترین فواید آن از سلامت مو تا سم‌زدایی کبد
خواص بیدمشک چیست؟
بیدمشک فواید زیادی برای سلامتی دارد که در ادامه به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
۱. به کنترل قند خون کمک می‌کند
دیابت یک بیماری شایع است که روی نحوه استفاده بدن از قند تاثیر می‌گذارد و باعث افزایش قند خون می‌شود. قند خون بالا در طولانی‌مدت می‌تواند به عوارض جدی مثل مشکلات قلبی، آسیب عصبی، نارسایی کلیوی، نابینایی و حتی افسردگی منجر شود.
معمولا به افراد مبتلا به دیابت توصیه می‌شود که رژیم غذایی خود را اصلاح کنند و غذاها یا نوشیدنی‌های کاهش‌دهنده قند خون را به برنامه غذایی خود بیفزایند. عرق بیدمشک به کاهش قند خون کمک می‌کند و خطر ابتلا به عوارض ناشی از دیابت را کاهش می‌دهد.
۲. فشار خون را کاهش می‌دهد
ارتباط بین بیدمشک و فشار خون یکی از مهم‌ترین مواردی است که باید به آن اشاره کرد. چون این گیاه یکی از منابع خوب پتاسیم محسوب می‌شود. پتاسیم یک نوع ماده معدنی است که به بدن در حذف سدیم اضافی کمک می‌کند و از این طریق فشار خون را کاهش می‌دهد. بر اساس تحقیقات، در کسانی که پتاسیم بیشتری مصرف می‌کنند، در مقایسه با افرادی که کمترین دریافت پتاسیم را دارند، فشار خون پایین‌تر است.
۳. به درمان کم‌خونی کمک می‌کند
کم‌خونی دلایل مختلفی دارد که کمبود آهن یا فولات یکی از آن‌ها است. گیاه بیدمشک به دلیل داشتن آهن و فولات می‌تواند به ساخت گلبول‌های قرمز خون کمک کند و احتمال ابتلا به کم‌خونی را کاهش دهد. با این حال، ذکر این نکته ضروری است که کم‌خونی شدید به درمان پزشکی و مصرف مکمل نیاز دارد.
۴. علائم آرتروز را کاهش می‌دهد
از سایر خواص بیدمشک می‌توان به کنترل علائم آرتروز اشاره کرد. آرتروز یک بیماری مفصلی است که به دلیل از بین رفتن غضروف محافظ انتهای استخوان‌ها رخ می‌دهد. این بیماری اغلب روی مفاصل دست، زانو، لگن و ستون فقرات تاثیر می‌گذارد. گیاه بیدمشک حاوی ماده‌ای به نام اسید سالیسیلیک است که التهاب و تورم ناشی از آرتروز را کاهش می‌دهد و تحرک مفاصل را بهبود می‌بخشد.
۵. از سلامت و زیبایی پوست محافظت می‌کند
از خواص بیدمشک برای پوست هم استفاده می‌شود. چون مقدار زیادی کراتولیتیک دارد که سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد و به ترمیم آن کمک می‌کند. علاوه بر این، سالیسین موجود در این گیاه می‌تواند ترشح چربی را در پوست کاهش دهد و منافذ باز آن را کوچک کند. در نتیجه، برای کسانی که مستعد ابتلا به آکنه هستند، انتخاب خوبی به شمار می‌رود. برای بهره‌مندی از این خواص می‌توانید عرق بیدمشک را به صورت شربت بنوشید یا آن را با آب ترکیب کنید و با پنبه روی پوست خود بمالید.
بیشتر بخوانید: خواص اسطوخودوس و اثرات شگفت‌انگیز آن بر سلامتی را بشناسید!
۶. به هضم بهتر غذا کمک می‌کند
گاهی‌اوقات از خواص بیدمشک برای معده و رفع مشکلات گوارشی استفاده می‌شود. این گیاه از بروز التهاب در دستگاه گوارش و ابتلا به سوء هاضمه جلوگیری می‌کند. همچنین حاوی یک نوع فیبر به نام اینولین است که باعث افزایش باکتری‌های مفید روده می‌شود.
۷. برای درمان سرماخوردگی موثر است
بیدمشک برای سرماخوردگی مفید است، چون خاصیت ضد ویروسی، ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد و می‌تواند با افزایش تعریق به کاهش تب کمک کند. علاوه بر این، باعث بهبود خواب می‌شود که این یک مزیت مهم برای افراد بیمار است.
۸. اشتها را افزایش می‌دهد
افرادی که کمبود وزن دارند اغلب از کم‌اشتهایی رنج می‌برند. عرق بیدمشک یکی از نوشیدنی‌های مفیدی است که می‌تواند اشتها را افزایش دهد و از این طریق به بالا رفتن وزن بدن کمک کند. البته اگر بی‌اشتهایی و کمبود وزن به دلیل یک مشکل پزشکی ایجاد شده باشد، ابتدا باید بیماری زمینه‌ای را درمان کرد.
مهم‌ترین عوارض بیدمشک کدام‌اند؟
اکنون که با خواص بیدمشک آشنا شدید، باید در مورد عوارض آن هم اطلاعات کسب کنید. استفاده از بیدمشک در حد اعتدال برای اکثر مردم بی‌خطر است. با این حال، این گیاه ممکن است برای تعدادی از افراد مضر باشد یا در بعضی موارد به عوارض جانبی ناخواسته منجر شود.
بیدمشک خاصیت ملین دارد و ممکن است سطح قند خون و فشار خون را تغییر دهد. به همین دلیل، کسانی که از مشکل افت شدید قند خون، افت فشار خون یا اسهال رنج می‌برند، نباید بدون مشورت با پزشک از آن استفاده کنند.
بیدمشک حاوی سالیسین است که می‌تواند باعث تحریک معده و حالت تهوع شود. همچنین ممکن است با تعدادی از داروها از جمله رقیق‌کننده‌های خون تداخل داشته باشد و باعث افزایش خطر خونریزی شود. علاوه بر این، بعضی از افراد ممکن است به این گیاه آلرژی داشته باشند.
در مورد عوارض مصرف بیدمشک در بارداری اطلاعات کافی وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد که می‌تواند خطر سقط جنین و زایمان زودرس را افزایش دهد. بنابراین زنان باردار نباید بدون اجازه پزشک از آن استفاده کنند. در مورد مزایا و عوارض احتمالی مصرف بیدمشک در شیردهی هم باید با پزشک مشورت کرد. علاوه بر این، ذکر این نکته ضروری است که استفاده از بیدمشک برای کودکان و شیرخواران توصیه نمی‌شود.
بیشتر بخوانید: خواص دانه چیا چیست؟ خواص شگفت انگیز دانه چیا برای لاغری
کلام پایانی
از خواص بیدمشک برای بهبود سلامتی و درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود. با این حال، زیاده‌روی در مصرف آن ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. توصیه می‌شود کسانی که بیمار هستند یا دارو مصرف می‌کنند و زنان باردار یا شیرده قبل از امتحان کردن این گیاه و فرآورده‌های حاوی آن با دکتر تغذیه صحبت کنند. برای مشورت با پزشک می‌توانید وارد سایت دانشگاه مجازی شوید و از متخصص مورد نظر خود برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین با متخصص تغذیه یا سایر تخصص‌ها وقت بگیرید.
سوالات متداول
این فرآورده گیاهی از شکوفه گیاه بیدمشک و طی فرآیند عرق‌گیری به دست می‌آید.
به گفته متخصصان طب سنتی، طبع بیدمشک سرد و مرطوب است. از این‌رو برای افرادی که مزاج گرم دارند گزینه مناسبی به شمار می‌رود.
از خواص بیدمشک برای کاهش قند خون، کنترل علائم آرتروز، درمان کم‌خونی، رفع مشکلاتی پوستی و تقویت اشتها استفاده می‌شود. بیدمشک برای قلب و عروق هم مفید است، چون باعث کاهش فشار خون می‌شود.
بعضی از مردم به طور سنتی از ریشه این گیاه برای درمان بی‌نظمی‌های قاعدگی استفاده می‌کنند. گفته می‌شود که بیدمشک در تنظیم هورمون‌های زنانه نقش دارد.
این گیاه یک ملین قوی است که در صورت مصرف زیاد می‌تواند به اسهال شدید منجر شود؛ بنابراین در صورت ابتلا به اسهال نباید بدون مشورت با پزشک از آن استفاده کنید.
شما می‌توانید از بیدمشک قبل از خواب و همچنین صبح‌ها استفاده کنید. بهترین روش مصرف عرق بیدمشک این است که آن را قبل از وعده غذایی اصلی بخورید.
شما می‌توانید بهترین نوع بیدمشک را از فروشگاه‌های مواد غذایی یا فروشگاه‌های آنلاین تهیه کنید.
منابع: digicomply, web.uri
